Η αρχαία ελληνική γλώσσα διαφέρει της νέας μόνο στα εξής σημεία

Η αρχαία ελληνική γλώσσα  διαφέρει της νέας μόνο στα εξής σημεία:
1) Έχει διαφορετική  μορφή-κλίση σε ορισμένες ομάδες λέξεων, πρβ π.χ.
αρχαία: πυρί-α, λύ-ω,εις… ταμί-ας,ου..
και νέα: σπύρτ-α, λύν-ω,εις… ταμίας,α…
2) Έχει επιπλέον ένα αριθμό, το δυικό, και μια πτώση, τη δοτική: τω ανθρώπω, τοις τιμενένοις νεκροίς…

Τα μέρη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας είναι δέκα, όπως και στη νέα ελληνική. Οι αριθμοί στην αρχαία ελληνική είναι τρεις (αντί δυο που είναι στη νέα ελληνική): ο ενικός, ο δυϊκός και ο πληθυντικός.  Στο δυϊκό (που δεν τον έχει η νέα ελληνική) ήταν εύχρηστα στην αρχαία, και μάλιστα στην αττική διάλεκτο, κυρίως τα ουσιαστικά που δηλώνουν πράγματα που από τη φύση τους αποτελούν ζεύγη: τὼ ὀφθαλμὼ (=οι δύο οφθαλμοί), τὼ πόδε (=τα δύο πόδια), τὼ χεῖρε (=τα δύο χέρια). Επίσης ο δυϊκός συνηθιζόταν για δύο πρόσωπα, ζώα ή πράγματα που ήταν γνωστό ότι ήταν δύο (και αναφερόταν μαζί) ή χρησιμοποιούνται κατά δύο ζεύγη: τὼ ἀδελφὼ (=οι δύο αδελφοί), τὼ Διοσκούρω (=οι δύο Διόσκουροι), τὼ βόε (=τα δύο βόδια) κ.λπ.
Οι πτώσεις στην αρχαία ελληνική γλώσσα είναι πέντε και οι κυριότερες αντιστοιχίες πτώσεων/ λειτουργιών είναι οι εξής, όπως και στη νέα ελληνική:
Ονομαστική = η πτώση του υποκείμενου και του κατηγορούμενου = το πρόσωπο που γίνεται λόγος και η ιδιότητα ή ποιότητά του, απαντά στο ερώτημα «ποιος,ά,ό είναι αυτός,ή,ό που λες»  ή «τι είναι αυτός,ή,ό που λες», π.χ.:
_Ο Γιώργος Νικολόπουλος είναι καλός μαθητής
Κλητική =  η πτώση της κλητικής προσφώνησης, απαντά στο ερώτημα «που, σε/για ποιον τα λες», π.χ.
_Ο Κώστας, φίλε Νίκο, είναι εκείνος που έσπασε το παράθυρο.
Αιτιατική = η πτώση του αντικείμενου και των προσδιορισμών (= ο χρόνος,  ο τόπος, ο τρόπος και  ο σκοπός ή αιτία) απαντά στα ερώτημα: «ποιον,α,ο » ή στα  «πότε/που/ως/γιατί», π.χ.:
_Η μάνα σου  έφυγε την Τετάρτη  από εδώ/την Αθήνα και πήγε στην Κρήτη
Γενική: = η πτώση της κτήσης ή σχέσης, απαντά στο ερώτημα «ποιανού,ής», π.χ.:
_Ο πατέρας του Νίκου Νικολόπουλου έφυγαν μαζί.
Δοτική = η πτώση του αποδέκτη της πράξης ή εκείνου στον οποίο ανήκει ένα αντικείμενο ή ένα προτέρημα.